Nieuws
Blogs over De Digitale Kooi
Evaluatie van de Uitvoeringswet AVG
De AVG kent iedereen, maar de Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming - UAVG in 't kort - misschien niet. Deze wet vult de ruimte in die Europese lidstaten hebben om op bepaalde specifieke punten nationale regelingen te treffen. De UAVG regelt bijvoorbeeld de oprichting van de Autoriteit Persoonsgegevens als toezichthouder op de AVG en de meldplicht voor datalekken. Maar de UAVG regelt ook de zeer ruime uitzondering in Nederland op artikel 22 van de AVG voor geautomatiseerde besluitvorming, althans waar dat geen profilering is en een wettelijke verplichting of noodzakelijk voor de vervulling van een taak van algemeen belang.
Administratieve rechtvaardigheid in de digitale tijd
In Nederland is er geen overzicht van gegevensstromen, is correctie van gegevens nauwelijks geregeld, en gaat de betekenis van gegevens makkelijk verloren. Die ondoorzichtige opzet van de ‘bureaucratische cloud’ leidt tot onrecht. Een signaal of een gegevenswijziging op de ene plek kan leiden tot onbekende gevolgen bij een onbekend aantal andere organisaties. De mogelijkheid van burgers om zich hiertegen te verweren is zeer beperkt. Daarom staat de digitalisering van de overheid in Nederland op gespannen voet met een rechtvaardige omgang met burgers. Dit moet anders, en dat kán ook.
Kitty Koelemeijer podcast over Volwassen Digitale Overheid
Kitty Koelemeijer is hoogleraar, toezichthouder en ondernemer. In haar tweewekelijkse podcast heeft zij gesprekken technologie, innovatie, management en ondernemerschap. En over economie, psychologie en artificial intelligence.
Arjan Widlak was te gast bij Kitty Koelemeijer. Kitty spreekt met Arjan over de oorzaken en gevolgen van bureauratisch falen. Arjan geeft toelichting op digitalisering als verdelingsgvraagstuk, de toeslagenaffaire, de noodzaak voor databegroting en de rol van zijn Stichting Kafkabrigade. Ook zijn boeken De Digitale Kooi en Volwassen Digitale Overheid komen aan de orde. Met veel voorbeelden en tips voor burgers en ondernemers. De aflevering is te beluisteren via de bekende audiokanalen, en er is een video-opname te bekijken op YouTube.
Rekenkamer heeft aandacht voor algoritmen, maar niet voor de burger
Het beeld dat de Rekenkamer neerzet slaat de plank echter mis, zowel qua feiten, qua theorie als qua aanbevelingen.
Vorige week publiceerde de Algemene Rekenkamer het onderzoeksrapport “Aandacht voor algoritmes”. Daarin zegt zij een overzicht te schetsen van waar het rijk algoritmes inzet, welke soorten en effecten er zijn en hoe de sturing daarop is vormgegeven. Het beeld dat de Rekenkamer neerzet slaat de plank echter mis, zowel qua feiten, qua theorie als qua aanbevelingen.
Tijdelijke commissie uitvoeringsorganisaties
Stichting Kafkabrigade schreef op verzoek een position paper over de rol van de politiek in het hervinden van de menselijke maat bij automatische netwerkbesluiten van uitvoeringsorganisaties: Leiderschap zonder kennis is kansloos.
Leiderschap zonder kennis is kansloos.De parlementaire commissie uitvoeringsorganisaties doet onderzoek naar de oorzaken van de problemen bij uitvoeringsorganisaties en het verlies van de menseiljke maat daarbij.Een belangrijk onderdeel daarvan is ook de rol van de Tweede Kamer zelf. Zij verzocht Stichting Kafkabrigade om een "position paper".
Stichting Kafkabrigade is geen tegenstander van digitalisering, van automatische besluitvorming en ook geen principieel tegenstander van gegevensuitwisseling tussen overheidsorganisaties. Maar er zijn wel belangrijke blinde vlekken, die maken dat de digitalisering nu op een onwenselijke manier uitpakt voor individuele burgers en bedrijven en de samenleving als geheel.
Betekenisvolle transparantie
Wekelijkse column van Arjan Widlak in het Financieele Dagblad
Wie een besluit van de overheid ontvangt, zoals een terugvordering van je kinderopvangtoeslag, je WOZ aanslag of wat dan ook, vindt erg veel tekst op zo'n brief. Maar precies wat je wilt weten om het besluit te controleren of te corrigeren, dat staat er niet. Wat zou betekenisvolle transparantie moeten zijn in de praktijk?
Regeldrukvermindering door digitalisering, maar niet voor iedereen
Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) constateert op basis van onderzoek van Stichting Kafkabrigade samen met Ockham dat de basisregistratie personen bijdraagt aan minder regeldruk. Dat geldt echter niet voor iedereen en veel potentieel is nog onbenut
Uit het onderzoek naar de bijdrage van de Basisregistratie personen aan de vermindering van regeldruk haalt ATR drie bevindingen naar voren:
- De BRP heeft bijgedragen aan het verminderen van de regeldruk. De BRP is noodzakelijk voor deze vermindering van regeldruk, maar tegelijk zou deze vermindering niet tot stand zijn gekomen zonder de verbetering van andere processen.
- De verbetering van gegevensstromen werken mogelijk ontremmend. We zien dat de soms spectaculaire daling in regeldruk door verbeteringen in het proces teniet worden gedaan door een nog grotere toename van het aantal voorgeschreven situaties waarin het product moet worden aangevraagd en door een verhoging van de kosten.
- Er is nog een groot onbenut potentieel voor verdere reductie regeldruk. Zelfs bij processen die model kunnen staan voor 'beste processen' zien we bijna overal kansen om de regeldruk verder te verlagen met behulp van bestaande mogelijkheden van de BRP.
In haar advies besteedt ATR aandacht aan verbetermogelijkheden rondom vijf thema's. Daarbij gaat het allereerst om het beter benutten van het potentieel van de BRP. Door bijvoorbeeld niet onnodig uittreksels te vragen en gegevens beter te gebruiken ten dienste van de burger kan de regeldruk direct verminderen. Nieuwe reductiemogelijkheden liggen in het gebruik van praktische gegevens in de basisregistratie, zoals een e-mailadres of telefoonnummer. De verandering zit daarbij niet alleen in de gegevensset zelf, maar vooral in de gedachte dat voor sommige persoonsgegevens in de administratie van inbewoners de burger zelf vergaand in controle kan zijn. Ten derde is het van belang om de negatieve bijeffecten van de BRP weg te nemen. Bijvoorbeeld om burgers de mogelijkheid te bieden foutieve gegevens in de BRP veel makkelijker te kunnen corrigeren. Data-zuinigheid is een vierde thema waarmee (ervaren) regeldruk kan worden gereduceerd. En tot slot adviseert ATR om bij nieuwe wet- en regelgeving met een BRP-component een betere analyse uit te voeren, zodat onnodige regeldruk kan worden voorkomen.
Door een fout in het systeem moest Simone betalen voor een huis dat ze niet had
Stichting Kafkabrigade in Eenvandaag op NPO1 over rapport Algemene Rekenkamer
'Computer zegt nee': Als je verstrikt raak in het systeem van de overheid
Interview Eenvandaag op radio 1 over rapport Algemene Rekenkamer
Een belastingaanslag krijgen voor een huis dat niet van jou is. Het komt vaker voor dan je denkt. En probeer het dan meer eens te veranderen. Per jaar raken duizenden mensen op deze manier verstrikt in de systemen van gemeenten of de belastingdienst. De Rekenkamer vindt dat het tijd is voor een meldpunt waar burgers dan terecht kunnen. Arjan Widlak, van de Kafkabrigade, een stichting die bureaucratie probeert te bestrijden, vindt het een goed idee. "Pas wanneer alle aangesloten organisaties op dezelfde wijze fouten kunnen corrigeren, werkt dit ook voor burgers."
Rekenkamer: Burgers en bedrijven staan niet centraal bij basisregistraties
Het ontbreekt aan afgestemde en eenduidige voorzieningen waarmee burgers en bedrijven kunnen zien over welke gegevens de overheid beschikt en welke gegevens de overheid gebruikt en deelt en waarmee onjuiste gegevens gecorrigeerd kunnen worden.